(ខេត្តព្រៃវែង) តឹក នៀត មានអាយុ៧៧ឆ្នាំ ជាអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម ដែលមានស្រុកកំណើត និងសព្វថ្ងៃរស់នៅភូមិឆ្អឹងពស់ ឃុំពានរោង ស្រុកស្វាយអន្ទរ ខេត្តព្រៃវែង។ នៀត មានបងប្អូនចំនួន ១២នាក់ ក្នុងនោះស្រីប្រាំនាក់។ នៀត មានប្រពន្ធឈ្មោះ ថៃ អឹត និងមានកូនប្រាំពីរនាក់។

កាលពីកុមារភាព នៀត រៀនបានត្រឹមថ្នាក់ទី១២(សង្គមចាស់) នៅសាលាបឋមសិក្សាភូមិឆ្អឹងពស់។ បន្ទាប់ពីឈប់រៀន នៀត បាននៅជួយធ្វើស្រែចម្ការឪពុកម្តាយ និងជួយមើលប្អូនៗ។ នៅឆ្នាំ១៩៧០ ស្រុកកំណើតរបស់នៀត ចាប់ផ្តើមមានភាពចលាចលបន្ទាប់ពី លន់ នល់ ធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ។ ប្រទេសជាតិចាប់ផ្តើមមានបាតុកម្ម ហើយយុវជន-យុវនារី ជាច្រើនបានចេញទៅធ្វើបាតុកម្មនៅទីរួមខេត្តព្រៃវែង និងនៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ នៀត មិនបានទៅចូលរួមធ្វើបាតុកម្មទេ។ នៅឆ្នាំ១៩៧៣ ក្នុងភូមិរបស់នៀត មានការទម្លាក់គ្រាប់បែកពីយន្តហោះសហរដ្ឋអាមេរិកដែលគាំទ្ររបប លន់ នល់ មកលើកងកម្លាំងខ្មែរក្រហមដែលបានកាន់កាប់ ភូមិឃុំ មួយចំនួនក្នុងខេត្តព្រៃវែង។ នៅឆ្នាំ១៩៧៣ ដដែល នៀត បានចូលធ្វើជាទាហាន លន់ នល់ នៅទីរួមខេត្តព្រៃវែង និងបានផ្លាស់មកទីក្រុងភ្នំពេញ នៅឆ្នាំ១៩៧៥។ នៅខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ពេលរបបខ្មែរក្រហមទទួលជ័យជម្នះ និងបានកាន់កាប់ទីក្រុងភ្នំពេញ នៀត បានបោះបង់អាជីពទាហាន ហើយបានជម្លៀសចេញពីក្រុងភ្នំពេញតាមការបង្ខំរបស់ខ្មែរក្រហម និងធ្វើដំណើរមកស្រុកកំណើតវិញ។

នៅចុងឆ្នាំ១៩៧៥ នៀត បានមកដល់ស្រុកកំណើត និងរស់នៅលាក់ប្រវត្តិរូប។ នៀត ធ្លាប់ត្រូវបានកងឈ្លបខ្មែរក្រហមឃុំខ្លួន និងសួរចម្លើយ ដោយត្រូវសង្ស័យថា ធ្លាប់ជាអតីតមន្រ្តីរាជការក្នុងរបបចាស់ ព្រោះគាត់ជាប្រជាជនថ្មីជម្លៀសពីភ្នំពេញ។ គាត់ បានឆ្លើយប្រាប់កងឈ្លបខ្មែរក្រហមថា នៅភ្នំពេញគាត់ជាអ្នកធាក់ស៊ីក្លូ។ នៀត និយាយថាអតីតទាហាន លន់ នល់ ដែលធ្លាប់ធ្វើការជាមួយគាត់ បានស្លាប់ជាច្រើននាក់ ដោយសារតែចាញ់ឧបាយកលខ្មែរក្រហម ដែលសន្យាថានឹងផ្តល់ឋានៈ និងតួនាទី។

ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម នៀត ធ្លាប់ចល័តទៅជីកប្រឡាយ និងលើកទំនប់ នៅជិតតំបន់ព្រំដែនប្រទេសវៀតណាម។ ចំណែករបបអាហារ នៀត ទទួលបានអង្ករចំនួន ១២ កំប៉ុង សម្រាប់ហូបមួយក្រុម ៦នាក់ ក្នុងមួយថ្ងៃ។ នៅទីតាំងក្រាំងគរ នៀត ធ្លាប់ឃើញខ្មែរក្រហមសម្លាប់ប្រជាជនដោយប្រើប្រាស់កាំបិត។
នៅចុងឆ្នាំ១៩៧៨ នៀត និងគ្រួសារត្រូវបានខ្មែរក្រហមជម្លៀសពីខេត្តព្រៃវែង ឲ្យទៅខេត្តពោធិ៍សាត់។ នៀត និងគ្រួសារធ្វើដំណើរដោយថ្មើរជើង, ជិះស្រឡាង, រថយន្ត និងបន្តដំណើរតាមរថភ្លើងពីភ្នំពេញឆ្ពោះទៅកាន់ខេត្តពោធិ៍សាត់ តាមការកំណត់របស់ខ្មែរក្រហម។ នៅខេត្តពោធិ៍សាត នៀត បានឃើញប្រជាជនមកពីខេត្តព្រៃវែង ដែលជម្លៀសជាមួយប្រមាណ២០គ្រួសារ បានស្នាក់នៅស្រុកបាកានជាមួយគ្រួសារគាត់។ រស់នៅស្រុកបាកាន នៀត និងគ្រួសារ បានជួបប្រទះការលំបាកខ្លាំងជាងនៅខេត្តព្រៃវែងព្រោះខ្វះខាតអាហារ និងគ្មានជម្រក។

បន្ទាប់ពីរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំ នៀត និងគ្រួសារ បានធ្វើដំណើរដោយថ្មើរជើងប្រមាណជាងមួយខែ ត្រលប់មករស់នៅស្រុកកំណើត និងប្រកបរបរធ្វើស្រែរហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន។ រឿងរ៉ាវដែល នៀត ចងចាំមិនអាចបំភ្លេចបានក្នុងរបបខ្មែរក្រហមគឺធ្វើការងារច្រើន ប៉ុន្តែគ្មានអាហារហូបគ្រប់គ្រាន់ និងការដែលកងឈ្លបខ្មែរក្រហមសួរចម្លើយក្នុងនាមគាត់ជាអតីតទាហាន លន់ នល់៕

សម្ភាសដោយ តឿ ទី នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤
អត្ថបទដោយ អេង សុខម៉េង