ស៊ីវ អេង៖ ខ្មែរក្រហមបម្រុងយកខ្ញុំទៅវាយចោលចំនួនពីរលើក
ស៊ីវ អេង[1] ភេទស្រី អាយុ៧០ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើតនៅភូមិស្ដុកជ្រៃ ឃុំតាំងសំរោង ស្រុកត្រពាំងក្រឡឹង ខេត្ដកំពង់ស្ពឺ។ បច្ចុប្បន្នរស់នៅស្រុកអន្លង់វែង ខេត្ដឧត្ដរមានជ័យ។
ស៊ីវ អេង បាននិយាយថា៖ «នៅពេលនឹកឃើញពីរបបខ្មែរក្រហម ខ្ញុំដឹងត្រឹមថាវាមានការលំបាក និងជួបប្រទះការអត់ឃ្លានខ្លាំង។ ទ្រព្យសម្បត្ដិក្រុមគ្រួសាររបស់ខ្ញុំដែលខិតខំកសាងតាំងពីជំនាន់សង្គម រាស្រ្ដនិយម ត្រូវបានរឹបអូសទាំងស្រុងដាក់ក្នុងសហករណ៍ខ្មែរក្រហម ហើយអ្វីដែលខ្ញុំទទួលបាន គឺកម្លាំងដើម្បីធ្វើការងាររួម។ នៅក្នុងជំនាន់ខ្មែរក្រហមខ្ញុំនៅសល់តែបាតដៃទទេប៉ុណ្ណោះ ហើយខ្ញុំគ្មានអ្វីដែលត្រូវសោកស្ដាយ ឬខឹងនឹងខ្មែរក្រហមដែរ។
កាលពីកុមារភាពខ្ញុំធ្វើស្រែចម្ការជាមួយឪពុកម្ដាយ។ ខ្ញុំមានបងប្អូនបង្កើតចំនួន២នាក់ (ស្រី១នាក់ និងប្រុស១នាក់)។ លុះដល់ឆ្នាំ១៩៧០ យើងបានបែកគ្នាដោយសារខ្មែរក្រហមបានបង្កើតសហករណ៍បងប្អូនខ្ញុំត្រូវរស់នៅធ្វើការងារកន្លែងផ្សេងៗពីគ្នា។ ឪពុកម្ដាយ និងប្អូនប្រុសរបស់ខ្ញុំរស់នៅផ្សេង ចំណែកឯខ្ញុំរស់នៅក្នុងកងចល័ត។ នៅពេលនោះ ខ្ញុំមានអាយុជាង២០ឆ្នាំហើយ។ ការរស់នៅក្នុងកងចល័ត ខ្មែរក្រហមបានប្រើឲ្យខ្ញុំលើកទំនប់ជីកប្រឡាយទាំងកណ្ដាលថ្ងៃក្ដៅ។ មនុស្សគ្រប់គ្នាមើលឃើញថា យើងរស់នៅមួយថ្ងៃពឹងមួយថ្ងៃពុំមានសេរីភាពអ្វីឡើយ។ កងចល័តរបស់ខ្ញុំស្ថិតនៅមិនឆ្ងាយពីសហករណ៍ម្ដាយខ្ញុំនោះទេ ប៉ុន្ដែខ្ញុំមិនមានឱកាសបានទៅលេងគាត់សូម្បីតែម្ដង។
ជារឿយៗ មនុស្សនៅក្នុងកងចល័តរបស់ខ្ញុំមានការផ្លាស់ប្ដូរ ជួនកាលមានការផ្លាស់ប្ដូរប្រធានកងចល័ត ជួនកាលដកសមាជិកនៅក្នុងក្រុមទៅតំបន់ផ្សេងទៀត។ យើងមិនស្គាល់អ្នកណាឲ្យច្បាស់លាស់នោះទេ។ ចំណែកឯការហូបចុករបស់យើងវិញទទួលបានបបរម្នាក់មួយវែកក្នុងមួយពេល។ ប្រសិនបើអង្គការខ្មែរក្រហមចុះមកសួរម្ដងៗទាក់ទងនឹងការហូបចុក នោះយើងត្រូវបានបង្គាប់ឲ្យឆ្លើយថាបានហូបចុកគ្រប់គ្រាន់ បើទោះបីជាយើងជួបប្រទះការអត់ឃ្លានក៏ដោយ។ ស្ថានភាពហូបចុករបស់យើងមិនល្អប្រសើរទេ ជួនកាលបបរលាយគល់ល្ហុងក៏មាន។ ការហូបចុកបែបនេះ ធ្វើឲ្យមនុស្សគ្រប់គ្នាមិនមានកម្លាំងធ្វើការងារប្រចាំថ្ងៃនោះទេ។ ថ្ងៃមួយ អង្គការខ្មែរក្រហមបានមកសួរខ្ញុំថា បានអ្វីហូប? ខ្ញុំបានឆ្លើយថា បានបបររលក។ ប៉ុន្ដែខ្មែរក្រហមនឹកស្មានថាខ្ញុំបានបបរសត្វលលក ហើយបម្រុងនឹងយកខ្ញុំទៅវាយចោល។ បបររលកខ្ញុំចង់មានន័យថា បបររាវសុទ្ធតែទឹក ហើយនៅពេលយើងដើរកាន់ទៅ ទឹកបបររលកឃ្លីងឃ្លោងនៅក្នុងចាន។ នៅពេលនោះ ខ្មែរក្រហមក៏បានសម្លុតខ្ញុំ។ នៅពេលនោះ ខ្ញុំបាននិយាយសុំទោសនឹងលែងឲ្យមានការនិយាយលេងសើចលើកក្រោយទៀត។ មួយទៀត ខ្ញុំធ្លាប់និយាយពាក្យមួយឃ្លាទៅកាន់កម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមថា «អែលៗ បាយមួយកាម៉ែលស៊ីម្នាក់ឯង»។ ខ្មែរក្រហមបម្រុងចាប់ចងខ្ញុំ ប៉ុន្ដែខ្ញុំគិតក្នុងចិត្ដថា ចងក៏ចងចុះ ខ្ញុំហត់ពេកហើយ។
នៅក្នុងកងចល័ត ខ្មែរក្រហមបានរៀបចំឲ្យមានការប្រជុំជាញឹកញាប់ដែលនិយាយអំពីការមិនឲ្យឈ្លោះទាស់ទែងគ្នា និងចេះស្រឡាញ់គ្នា «នៅផ្ទះម្ដាយទីទៃ នៅព្រៃម្ដាយតែមួយ»។ នៅក្នុងព្រៃ ខ្ញុំបាននិយាយដោយត្រង់ដែរទៅកាន់ខ្មែរក្រហមថា ប្រសិនបើយកខ្ញុំមកក្នុងព្រៃ ហើយយកមកតស៊ូ សូមកុំធ្វើបាបខ្ញុំ និងធ្វើអំពើខុសសីលធម៌ជាមួយខ្ញុំ។ បើមិនដូច្នោះទេ ខ្ញុំសូមឲ្យបាបកម្មនៅនឹងកណ្ដាលព្រៃ វិនាសដោយសារជាន់មីន និងមិនឲ្យទៅណារួចនៅក្នុងព្រៃនោះ។ ក្រោយមក ខ្មែរក្រហមបានរៀបចំឲ្យខ្ញុំមានគ្រួសារ ក្នុងចំណោម៥គូ។ ខ្ញុំបានរៀបការដោយស្ម័គ្រចិត្ដ។ ខ្មែរក្រហមបានឲ្យយើងប្ដេជ្ញាយកគ្នាជាប្ដីប្រពន្ធលុះត្រាណាទាល់តែចាស់ស្លាប់រៀងៗខ្លួន។ អាហារហូបចុកបន្ដិចនៅពេលនោះ គឺត្រីខ។ មកទល់ពេលនេះ ខ្ញុំរស់នៅម្នាក់ឯង មិនមានកូនទេ។ ប្ដីរបស់ខ្ញុំបានស្លាប់ដោយសារជំងឺ។ បន្ទាប់ពីរៀបការហើយ ខ្ញុំដាំបន្លែ ថ្នាំជក់ និងអំពៅផ្គត់ផ្គង់អង្គភាពទ័ពខ្មែរក្រហម។
ក្រោយមក កងទ័ពរណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា សហការជាមួយកងទ័ពស្ម័គ្រចិត្តវៀត ណាម បានវាយរំដោះប្រទេសកម្ពុជាពីទិសខាងកើត និងសង្គ្រោះប្រជាជនបានជាបន្តបន្ទាប់។ នៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ កងទ័ពបានវាយរំដោះទីក្រុងភ្នំពេញ ថ្ងៃនេះហើយបានក្លាយជាថ្ងៃប្រវត្តិសាស្ត្រនៃការរំដោះជាតិ។ រណសិរ្សនេះ បានបង្កើតរបបថ្មីឈ្មោះថា «សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា»[2]។ ខ្ញុំបានវិលត្រឡប់ទៅភូមិកំណើត ហើយបានជួបនូវភាពសោកសៅដែលឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំបានស្លាប់អស់ទៅហើយ។ ក្រោយមកទៀត ខ្ញុំបានទទួលដំណឹងថាប្អូនប្រុសរបស់ខ្ញុំនៅរស់រានមានជីវិត ហើយយើងបានជួបគ្នាសារជាថ្មីបន្ទាប់ពីបែកគ្នារយៈពេលខ្ទង់៣៣ឆ្នាំ (១៩៧០-២០០៣)។ ប្អូនរបស់ខ្ញុំមានពិការជើង ដោយសារសង្គ្រាម។ យើងជួបគ្នាតែប៉ុន្មានឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ ប្អូនរបស់ខ្ញុំក៏បានស្លាប់ចោលខ្ញុំដោយសារមេរោគនៅក្នុងឆ្អឹងជើងដែលបាក់។ បច្ចុប្បន្ន ខ្ញុំរស់នៅក្នុងស្ថានភាពឯកោ ជាស្ដ្រីមេម៉ាយ និងគ្មានកូន។
នៅពេលរំឭកដល់សម័យខ្មែរក្រហម ខ្ញុំសុំទម្លាក់ចោលរឿងរ៉ាវទាំងអស់នៅត្រឹមពេលនេះ ហើយនិយាយថា «បិតាលាបុត្រហើយ»។ ប្រសិនបើថ្ងៃស្អែក មានមនុស្សម្នាជាច្រើនរត់ចូលជាមួយ ប៉ុល ពត ទៀត ខ្ញុំក៏រត់ចូលជាមួយអ្នកដទៃដែរ ដោយសារ យើងមិនដឹងរស់នៅជាមួយអ្នកណា។ មនុស្សទូទៅរស់នៅយ៉ាងវេទនាក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្មែរក្រហម ហើយរឿងរ៉ាវដែលយើងបានជួបប្រទះស្ទើរតែមិនអាចនិយាយចេញមកក្រៅបាន។ ដូច្នេះហើយមនុស្សម្នារចង់ស្លាប់ ប្រសើរជាងរស់នៅ។ ខ្ញុំយល់ថាដើម្បីកុំឲ្យរបបខ្មែរក្រហមវិលត្រឡប់មកវិញ គឺយើងមិនត្រូវរំឭករឿងរ៉ាវទាំងនោះមកវិញទេ ហើយបើអាចបំភ្លេចបានរឹតតែល្អ»។
អត្ថបទដោយ មេក វីន
[1] សួត វិចិត្រ សម្ភាសន៍ ស៊ីវ អេង នៅក្នុងស្រុកអន្លង់វែង ខេត្ដឧត្ដរមានជ័យ នៅក្នុងខែកញ្ញាឆ្នាំ២០២២។
[2] ឃួន វិច្ឆិកា និងអ្នកឯទៀត, ប្រវត្តិវិទ្យាថ្នាក់ទី៦៖ ខ្មែរ និងដំណើរឆ្ពោះទៅកាន់វិបុលភាព ([ភ្នំពេញ]៖ អនុគណៈកម្មការមុខវិជ្ជាឯកទេសប្រវត្តិវិទ្យា ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា), ទំព័រទី៤១។