(ខេត្តព្រៃវែង) ធីម យ៉ុន ជាអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម ដែលមានស្រុកកំណើត និងសព្វថ្ងៃរស់នៅភូមិឆ្អឹងពស់ ឃុំពានរោង ស្រុកស្វាយអន្ទរ ខេត្តព្រៃវែង។ នៅឆ្នាំ១៩៧៣ យ៉ុន បានរៀបការប្តីជាមួយបុរសម្នាក់ក្នុងភូមិ ឈ្មោះ យួង ពីង ហើយ យ៉ុន មានបងប្អូនចំនួន ១២នាក់ ។

កាលពីកុមារភាព យ៉ុន រៀនបានត្រឹមថ្នាក់ទី១១ (សង្គមចាស់) នៅសាលាបឋមសិក្សាភូមិឆ្អឹងពស់។ បន្ទាប់ពីឈប់រៀន យ៉ុន បាននៅជួយធ្វើស្រែចម្ការឪពុកម្តាយនៅស្រុកកំណើត។ អំឡុងឆ្នាំ១៩៧០ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៥ ស្ថានភាពរស់នៅរបស់ គ្រួសារយ៉ុន ជួបប្រទះស្ថានភាពលំបាកដោយសារតែត្រូវរត់គេចពីការទម្លាក់គ្រាប់បែកជាញឹកញាប់ គ្មានពេលគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីប្រកបរបររកស៊ី និងធ្វើស្រែចម្ការ។

នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ពេលខ្មែរក្រហមទទួលជ័យជម្នះលើរបប លន់ នល់ និងបានគ្រប់គ្រងប្រទេស យ៉ុន មានអាយុប្រមាណ២០ឆ្នាំ ពេញកម្លាំងធ្វើការ។ យ៉ុន ស្ថិតក្នុងក្រុមកងចល័តនារីភូមិឆ្អឹងពស់ ដោយការងាររបស់គាត់នៅរដូវវស្សាត្រូវដកសំណាប និងស្ទូងស្រូវ រីឯរដូវប្រាំងគឺជីកប្រឡាយ និងលើកទំនប់។ ខ្មែរក្រហម បានកំណត់ទំហំការងាររបស់យ៉ុន ឲ្យដកសំណាបឲ្យបានប្រាំពីរផ្លូន និងច្រូតស្រូវឲ្យបានដប់អាក្នុងមួយថ្ងៃ ទើបទទួលបានរបបអាហារ។ អាហារនៅពេលនោះមានតែបបរមួយវែក ហូបជាមួយអំបិល និងមានពេលខ្លះហូបជាមួយសម្លលាយជាមួយត្រកួន ឬគល់ល្ហុងបន្ថែម។ យ៉ុន និយាយថា «ការព្យាបាលជំងឺវិញ មានតែថ្នាំអាចម៍ទន្សាយតែប៉ុណ្ណោះ អ្នកជំងឺស្រាលអាចជាសះស្បាយ ហើយអ្នកជំងឺធ្ងន់បានស្លាប់ អង្គការមិនខ្វល់ឡើយ»។ យ៉ុន ធ្លាប់បានឃើញខ្មែរក្រហមចងប្រជាជនដឹកតាមរទេះសេះយកទៅសម្លាប់ នៅទួលក្រាំងគរ។ នៅទួលក្រាំងគរ ក៏ជាកន្លែងសម្លាប់អតីតទាហាន លន់ នល់ ដែរ នៅពេលចប់របបខ្មែរក្រហម នៅទីតាំងទួលនោះបានបន្សល់ទុកនូវឆ្អឹង និងលលាដ៍ក្បាលសាកសពជាច្រើន។

បន្ទាប់ពីរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំ យ៉ុន បានរស់នៅជួបជុំគ្រួសារនៅស្រុកកំណើត និងប្រកបរបរធ្វើស្រែវិញរហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន។ នៅពេលសួរពីការផ្ដន្ទាទោសដាក់គុកមួយជីវិតលើអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ដោយអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា យ៉ុន បានគំាទ្រចំពោះការសម្រេចរបស់តុលាការនេះ ថាពិតជាបានផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់គាត់ដែលជាអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម ធ្លាប់ទទួលរងការបង្ខំឲ្យធ្វើការងារធ្ងន់ធ្ងរ និងគ្មានអាហារហូបគ្រប់គ្រាន់ស្ទើរតែបាត់បង់ជីវិតក្នុងរបបខ្មែរក្រហម៕

សម្ភាសន៍ដោយ តឿ ទី នៅថ្ងៃទី២៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤
អត្ថបទដោយ អេង សុខម៉េង